پيام
+
[تلگرام]
با شهادت #امام_رضا(ع) در سال 203 ق پيکر پاکش در کنار قبر هارون الرشيد به خاک سپرده شد اين امارت در ميان باغي بزرگ و زيبا قرار داشت که متعلق به حميد بن قحطبه والي توس بود گويند. هنگامي که امام رضا (ع) به مرو ميرفتند در بين راه در خانه حميد بن قحطبه فرود آمدند و محل تدفين خود را مشخص نمودند .با توجه به اين مطلب اولين بناي آرامگاه همان بقعه هارون الرشيد بوده است که توسط مأمون عباسي بنا شده است که بقيه بناي حرم بر روي آن ساخته شده است از اين تاريخ به بعد تا دوره #ديلميان نشانه اي از تجديد يا مرمت حرم در دست نمي باشد #سبکتکين ( ـ هـ ق ) پادشاه متعصب غزنوي حرم مطهر را ويران و زيارت آن را ممنوع کرد.
پس از آن #عميدالدوله فايق در تکميل بقعه و آباداني مشهد کوشيد.
در سال هـ ق #ابوبکرشهمرد به دستور #سلطان_محمود_غزنوي بناي بقعه بار ديگر بازسازي کرد با توجه به سنگ نوشته قبر امام رضا(ع) به نظر مي رسد بناي حرم در سال هـ ق تجديد يا تعمير شده است . بناي بقعه به سال هـ ق آسيب فراوان ديد.در روزگار #سلجوقيان شرف الدين ابوطاهر قمي پس از مرمت بنا گنبدي کاشي کاري شده را بر روي قبه حرم بنا کرد و مناره اي را کنار آن ساخت در دوره #خوارزمشاهيان ( هـ ق ) روضه رضوي مورد توجه قرار گرفت که کتيبه هايي از آن زمان در حرم موجود ميباشد.
در زمان #چنگيز بقعه دچار ويراني شد . در زمان #غازان_خان و سپس #سلطان_محمد_خدابنده الجايتو در تعمير و تزئين حرم مطهر کوشيد . در قرن #هشتم بناي حرم عبارت بوده است از :
حرم ، مسجد بالاسر و چند بناي کوچک متصل به ضلع شمالي و يک مدرسه ( به تصريح #ابن_بتوته جهانگرد معروف ) . در زمان #شاهرخ_تيموري و همسرش #گوهرشاد حرم مطهر توسعه قابل توجهي پيدا کرد .در اين دوره سال هـ ق نخستين مسجد جامع شهر مشهد با نام مسجد #گوهرشاد در سمت قبله حرم مطهر بر پا شد سپس بناي «دارالحفاظ» «مسجد فرق الذکر» « دارالسياده » و سر انجام « #تحويل_خانه يا خزانه بر پا شد .
پيرامون مجموعه نيز سه مدرسه به نام هاي مدرسه #پريزاد ، مدرسه #بالاسر ، مدرسه #دودرب ساخته شد در زمان #سلطان_حسين_بايقرا ( ـ ) به کوشش #امير_علي شير نوايي صحن کهنه و اساس ايوان طلا به وجود آمد صحن انقلاب در زمان #شاه_عباس اول وسعت يافت در زمان #شاه_طهماسب صفوي مناره نزديک گنبد مرمت و طلاکاري شد و در سال هـ ق خشتهاي نفيس کاشي روي گنبد به خشتهاي طلا مبدل شد بعد از غارت خشتهاي طلاي گنبد در شورش #عبدالمؤمن خان ازبک شاه عباس در سال هـ قبه تجديد بناي آن دستور داد که شرشح آن در کتيبه ميناکاري شده دور گنبد به خط #عليرضا_عباسي نقش بسته است .
در زمان شاه عباس صحن کهنه (انقلاب ) گسترش يافت و ايوان شمالي اتاقها غرفه ها و سردرها و ايوانهاي شرقي و غربي آن احداث گرديد .
روضه منوره که پيکر مقدس حضرت رضا (ع) در آن مدفون است زير گنبدي زرين و با شکوه قرار دارد و هسته مرکزي بناهاي آستان قدس رضوي به شمار مي آيد. در سالهاي آغازين به خاک سپاري پيکر پاک امام (ع) , حرم مطهر به صورت بنايي ساده با مصالح ويژه آن دوران بنا شده بود , چنان که بقعه مطهر تنها در يک در وروردي ساده در پيش روي مبارک داشت و داراي تزئيناتي مختصر به سبک آن زمان بود. صفه هاي اضلاع حرم به جز صفه پيش رو , به سوي خارج از بنا بسته بود.بر فراز بقعه تنها قبه اي وجود داشت. در آن سالهاي دور زمين هاي اطراف حرم مطهر , همه خالي از سکنه بود و #نوغان که يکي از دو قصبه معروف و معتبر #توس بود , تنها آبادي مسکوني منطقه محسوب مي شد .
نظارت دقيق حکام جور بر حرکات و سکنات شيعيان , منع آنها از توجه به مرقد امام و درک فيض زيارت , موجب شد که سالها سپري شود و بنايي درخور و شايسته مضجع شريف حضرتش احداث نگردد . سرانجام سالهاي سخت و سنگين به کندي سپري شد , عنايات خداي تعالي نسبت به روضه رضوي موجب شد که در آن روزهاي اوليه و جو خاص آن زمان , حرم مطهر از هرگونه آسيبي محفوظ بماند تا آنجا که باب رافت خاصه حضرت بصورت بروز کرامات پي در پي و معجزات , گره از کار دردمندان و نيازآوران به درگاهش گشود , کثرت و تداوم کرامات امام موجب شد که توجه و اقبال مردم و حاکمان آن زمان به ويژه بيشتر اهالي خراسان و مناطق ديگر فزوني يابد و ارادتمندان به بقعه و بارگاه رضوي , زيارت پرفيض مرقد منورش را بر خود فرض دانسته اقدام به ساخت و مرمت و تذهيب و تزئين و حفظ و نگهداري آن بناي مقدس نمايند.
در طول قرنهاي مختلف , رجال کشورهاي اسلامي , حکام و امراي خراسان , مردان با اخلاص و علاقه مند به مقام شامخ ولايت و امامت با صرف مبالغي در تجديد عظمت آن کوشيده اند , ضمن تزئين آن با ايجاد بناها و به جاي گذاشتن آثاري اين مکان شريف را مملو از جلوه هاي کهن هنري دوران گذشته نموده , نفايس تاريخي و شاهکارهاي هنري شان را مخلصانه به اين جايگاه رفيع عرضه دارند.
طنين آرامش
96/8/27